Η είδηση είναι πάντα ζόρικη υπόθεση
Σάββατο 15 Δεκ 2007
Εισήγηση του Προέδρου της ΠΟΕΣΥ Δ.Τσαλαπάτη στο επιστημονικό συνέδριο για τον συγγραφέα-δημοσιογράφο Αντρέα Φραγκιά
Είχε πει την απόλυτη είδηση για την υπόθεση της ενημέρωσης:
« Ο δημοσιογράφος επιβάλλεται να απαλλαγεί από τον εαυτό του».
Για να συμπληρώσει:
«Η δημοσιογραφία και η λογοτεχνία συγκλίνουν στο εξής: Προσπαθούν να λιγοστέψουν τη μοναξιά του ανθρώπου.»
Ο Ανδρέας Φραγκιάς που εμείς σήμερα τιμούμε με αυτό το τριήμερο συνέδριο, υπηρέτησε και τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία με την ίδια συνέπεια.
Η παρουσία του στη δημοσιογραφική μας ζωή, με την έξοχη γραφή του και την υψηλή ηθική του στάση, μας κληροδότησε βαρύτιμη παρακαταθήκη.
Στα μυθιστορήματά του έδωσε συνταρακτικές και προφητικές συλλήψεις για την ελληνική κοινωνία, για την μεταπολεμική και μετεμφυλιακή Ελλάδα. Ο στοχασμός και η μαστοριά του, η έξοχη γλώσσα του και το διαβρωτικό του χιούμορ, οι ανθρώπινες αξίες που εξέφραζε στο έργο του, επέβαλαν τον Φραγκιά ως δάσκαλο ήθους και ύφους.
Είχα την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσω στο σπίτι, στην παρέα ενός άλλου δάσκαλου της δημοσιογραφίας του Νίκου Βώκου και να μάθω πολλά.
Ήταν και οι δύο από εκείνη τη γενιά των πνευματικών ανθρώπων που ήξεραν να υπηρετούν την αλήθεια, έχοντας διαλέξει αυτό το δρόμο με τεράστιο προσωπικό κόστος και την επιθυμία της ανωνυμίας.
Είναι καταλυτικά όσα γράφει για τον Φραγκιά στην επιφυλλίδα του στο Βήμα, ο γιος του Νίκου Βώκου, ο Γεράσιμος, Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης:
«Στο μυαλό μας, όταν γράφουμε, υπάρχουν πολλοί∙ άλλοι μας εμποδίζουν και άλλοι μας βοηθούν. Οι δικοί μου άνθρωποι, αυτοί που κυκλοφορούν στο κεφάλι μου κάθε φορά που επιχειρώ να γράψω ή να σκεφτώ κάτι, δεν είναι πολλοί. Ή τουλάχιστον έτσι μου φαίνεται. Πάντως υπάρχουν ορισμένοι που έχουν εξασφαλίσει, εκόντες άκοντες, ένα είδος ελεύθερης κυκλοφορίας που τους επιτρέπει να πάνε παντού, να ρωτήσουν τα πάντα και να απαιτήσουν απαντήσεις. Ακόμη περισσότερο, χλευάζουν όταν οι απαντήσεις τους φαίνονται πρόχειρες, θυμώνουν όταν τις αισθάνονται βολικές και – ανυπόφορο αυτό – σκύβουν το κεφάλι σιωπηλοί όταν τις κρίνουν κίβδηλες. Ένας από αυτούς είναι για μένα ο Αντρέας Φραγκιάς.»
Ο Γεράσιμος γνώριζε τον Φραγκιά από παιδί, μεγάλωσε δίπλα του γιατί Φραγκιάς και πατέρας Βώκος ήταν αχώριστοι στη δημοσιογραφία, στη ζωή και στη λογοτεχνία.
Στα χρόνια της δικτατορίας ο Καθηγητής Βώκος συναντιέται πάλι με τον Φραγκιά, στο Παρίσι, που του μιλάει τώρα για την Τοπολογία, την περιοχή των μαθηματικών που τον συναρπάζει. Γιατί όπως του λέει ο Αντρέας Φραγκιάς «η Τοπολογία είναι η προσπάθεια να σκεφτεί κανείς τα όρια και τη γειτνίαση των σημείων».
Έτσι, με μαθηματική ακρίβεια, ο Φραγκιάς προσδίδει στην δημοσιογραφική του ενασχόληση την υπεύθυνη καταγραφή. Ταυτόχρονα όμως είναι και ο σπουδαίος λογοτέχνης, μυθιστοριογράφος, διακριτικός, αθόρυβος. «Ίσως ο σιωπηλότερος συγγραφέας», όπως τον χαρακτήρισαν.
Ο δημοσιογράφος Φραγκιάς θα πει αργότερα σε μια συνέντευξή του στη Λένα Δουκίδου στο «Αντί»: «μπορεί μια εφημερίδα να έχει τις καλύτερες υπογραφές. Κείμενα υπογεγραμμένα, από αρθρογράφους εξαιρετικούς… Την προσωπικότητα της εφημερίδα όμως, την χαρακτηρίζει η ανώνυμη είδηση.
Και επειδή στις μέρες μας αμφισβητούνται πολλά με την κρίση των αξιών, την επιχείρηση φαλκίδευσης ιδεών και δικαιωμάτων, θα μου επιτρέψετε να κλείσω, αφού σας ευχαριστήσω όλους, με μια επίκαιρη – όσο ποτέ – κουβέντα του Αντρέα Φραγκιά: «Στην πλήρη της έννοια, η είδηση είναι αρκετά ζόρικη υπόθεση.»
Σάββατο 15 Δεκ 2007
Εισήγηση του Προέδρου της ΠΟΕΣΥ Δ.Τσαλαπάτη στο επιστημονικό συνέδριο για τον συγγραφέα-δημοσιογράφο Αντρέα Φραγκιά
Είχε πει την απόλυτη είδηση για την υπόθεση της ενημέρωσης:
« Ο δημοσιογράφος επιβάλλεται να απαλλαγεί από τον εαυτό του».
Για να συμπληρώσει:
«Η δημοσιογραφία και η λογοτεχνία συγκλίνουν στο εξής: Προσπαθούν να λιγοστέψουν τη μοναξιά του ανθρώπου.»
Ο Ανδρέας Φραγκιάς που εμείς σήμερα τιμούμε με αυτό το τριήμερο συνέδριο, υπηρέτησε και τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία με την ίδια συνέπεια.
Η παρουσία του στη δημοσιογραφική μας ζωή, με την έξοχη γραφή του και την υψηλή ηθική του στάση, μας κληροδότησε βαρύτιμη παρακαταθήκη.
Στα μυθιστορήματά του έδωσε συνταρακτικές και προφητικές συλλήψεις για την ελληνική κοινωνία, για την μεταπολεμική και μετεμφυλιακή Ελλάδα. Ο στοχασμός και η μαστοριά του, η έξοχη γλώσσα του και το διαβρωτικό του χιούμορ, οι ανθρώπινες αξίες που εξέφραζε στο έργο του, επέβαλαν τον Φραγκιά ως δάσκαλο ήθους και ύφους.
Είχα την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσω στο σπίτι, στην παρέα ενός άλλου δάσκαλου της δημοσιογραφίας του Νίκου Βώκου και να μάθω πολλά.
Ήταν και οι δύο από εκείνη τη γενιά των πνευματικών ανθρώπων που ήξεραν να υπηρετούν την αλήθεια, έχοντας διαλέξει αυτό το δρόμο με τεράστιο προσωπικό κόστος και την επιθυμία της ανωνυμίας.
Είναι καταλυτικά όσα γράφει για τον Φραγκιά στην επιφυλλίδα του στο Βήμα, ο γιος του Νίκου Βώκου, ο Γεράσιμος, Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης:
«Στο μυαλό μας, όταν γράφουμε, υπάρχουν πολλοί∙ άλλοι μας εμποδίζουν και άλλοι μας βοηθούν. Οι δικοί μου άνθρωποι, αυτοί που κυκλοφορούν στο κεφάλι μου κάθε φορά που επιχειρώ να γράψω ή να σκεφτώ κάτι, δεν είναι πολλοί. Ή τουλάχιστον έτσι μου φαίνεται. Πάντως υπάρχουν ορισμένοι που έχουν εξασφαλίσει, εκόντες άκοντες, ένα είδος ελεύθερης κυκλοφορίας που τους επιτρέπει να πάνε παντού, να ρωτήσουν τα πάντα και να απαιτήσουν απαντήσεις. Ακόμη περισσότερο, χλευάζουν όταν οι απαντήσεις τους φαίνονται πρόχειρες, θυμώνουν όταν τις αισθάνονται βολικές και – ανυπόφορο αυτό – σκύβουν το κεφάλι σιωπηλοί όταν τις κρίνουν κίβδηλες. Ένας από αυτούς είναι για μένα ο Αντρέας Φραγκιάς.»
Ο Γεράσιμος γνώριζε τον Φραγκιά από παιδί, μεγάλωσε δίπλα του γιατί Φραγκιάς και πατέρας Βώκος ήταν αχώριστοι στη δημοσιογραφία, στη ζωή και στη λογοτεχνία.
Στα χρόνια της δικτατορίας ο Καθηγητής Βώκος συναντιέται πάλι με τον Φραγκιά, στο Παρίσι, που του μιλάει τώρα για την Τοπολογία, την περιοχή των μαθηματικών που τον συναρπάζει. Γιατί όπως του λέει ο Αντρέας Φραγκιάς «η Τοπολογία είναι η προσπάθεια να σκεφτεί κανείς τα όρια και τη γειτνίαση των σημείων».
Έτσι, με μαθηματική ακρίβεια, ο Φραγκιάς προσδίδει στην δημοσιογραφική του ενασχόληση την υπεύθυνη καταγραφή. Ταυτόχρονα όμως είναι και ο σπουδαίος λογοτέχνης, μυθιστοριογράφος, διακριτικός, αθόρυβος. «Ίσως ο σιωπηλότερος συγγραφέας», όπως τον χαρακτήρισαν.
Ο δημοσιογράφος Φραγκιάς θα πει αργότερα σε μια συνέντευξή του στη Λένα Δουκίδου στο «Αντί»: «μπορεί μια εφημερίδα να έχει τις καλύτερες υπογραφές. Κείμενα υπογεγραμμένα, από αρθρογράφους εξαιρετικούς… Την προσωπικότητα της εφημερίδα όμως, την χαρακτηρίζει η ανώνυμη είδηση.
Και επειδή στις μέρες μας αμφισβητούνται πολλά με την κρίση των αξιών, την επιχείρηση φαλκίδευσης ιδεών και δικαιωμάτων, θα μου επιτρέψετε να κλείσω, αφού σας ευχαριστήσω όλους, με μια επίκαιρη – όσο ποτέ – κουβέντα του Αντρέα Φραγκιά: «Στην πλήρη της έννοια, η είδηση είναι αρκετά ζόρικη υπόθεση.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου