Η «Καγκελόπορτα» στα τουρκικά

Το δεύτερο μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά (1921-2002), η «Καγκελόπορτα» (1962), κυκλοφόρησε αυτόν τον καιρό στη γειτονική Τουρκία. Δεν θ' αργήσει να εμφανιστεί στα τουρκικά βιβλιοπωλεία και ο «Λοιμός» (1972). Είναι δύο από τα πιο δυνατά λογοτεχνικά βιβλία της Ελλάδας μετά τον Πόλεμο και τον Εμφύλιο, γραμμένα από μία σπουδαία προσωπικότητα, η οποία δεν πριμοδοτούσε την ιδεολογία του σε βάρος της λογοτεχνικής του γραφής. Να θυμίσουμε ότι φέτος συμπληρώνονται ακριβώς πέντε χρόνια από τον θάνατό του.
Η «Καγκελόπορτα» είναι η μεταπολεμική αυλή της μετεμφυλιακής Ελλάδας, με φόντο μια καγκελόπορτα, που, όπως εύστοχα έχει επισημάνει ο Μένης Κουμανταρέας, «τους προστατεύει αλλά και τους μαντρώνει. Οι περιστάσεις το έφεραν οι άνθρωποι εκεί να γίνουν αυτοσχέδιοι έμποροι που καταβροχθίζουν χαλασμένες κονσέρβες για ν' αποδείξουν στον υποψήφιο αγοραστή τη φρεσκάδα τους, βιοτέχνες εκ του προχείρου που στήνουν μία επιχείρηση με αργαλειούς, οξυγονοκολλητές που η λάμψη τους φωτίζει αισθησιακά τα κορίτσια της γειτονιάς που όμως η καρδιά εκείνων σκιρτά στο άκουσμα της εξάτμισης μιας μοτοσικλέτας».Ανθρωπος των εφημερίδων ο Αντρέας Φραγκιάς, συνταξιοδοτήθηκε από την «Καθημερινή». Είχε τιμηθεί με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, το 1988, για το δίτομο και τελευταίο έργο του «Το πλήθος» (1985 και 1986). Το πρώτο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Ανθρωποι και σπίτια», είχε εκδοθεί το 1955. Χωρίς να απομακρύνεται από τον ρεαλισμό, γονιμοποίησε την πεζογραφία του με πολλά νεωτερικά στοιχεία. Στο «Πλήθος», η προσωπική ιδιοσυγκρασιακή γραφή του πετάει με τα φτερά του φανταστικού.
Β.Κ.Κ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/06/2007